Burn out voorkomen
Steeds meer mensen krijgen een burn-out. Ouderen, jongeren, mensen met en juist zonder werk. Een burn-out kan iedereen overkomen.
Waarom schrijf je geen blog over het voorkomen van een burn-out? Vroeg mijn omgeving aan mij. Ik vond dat een rare vraag. Het voelde alsof je aan een slank iemand vraagt een blog te schrijven over afvallen. Ik heb namelijk geen burn-out gehad, hoe kan ik dan schrijven over het voorkomen ervan?
Maar hoe meer ik er over na ging denken, hoe meer ik besefte dat ik er wel degelijk tegenaan heb gezeten, meerdere malen. Ik weet inmiddels wel naar welke (overduidelijke) signalen ik moet luisteren om het te voorkomen. Nu ik voor mijn gevoel de zwaarste jaren heb overleeft, zonder in te storten, wil ik graag delen wat mij hierdoor heen geholpen heeft.
Triggers voor een burn out
Er zijn natuurlijk een aantal oorzaken of triggers die een burn out kunnen veroorzaken.
Denk daarbij aan de voor de hand liggende situaties zoals het overlijden van een dierbaar iemand, een scheiding, geweld, financiële problemen, verhuizen, ontslag of ziekte. Maar ook perfectionisme, onzekerheid, niet het werk doen wat bij je past, slechte relatie(s), verslaving, gebruik van hormonen zoals de pil en geen nee kunnen zeggen dragen bij aan een mogelijke burn-out.
Persoonlijk situatie
In 2012 raakte ik compleet onverwacht mijn vader kwijt. In het jaar daarna ging ik scheiden, verloor ik daardoor niet alleen mijn man, stiefkinderen en mijn thuis, maar ook mijn hele toekomstidee. Ook verloor ik net zo onverwachts de vrouw van mijn vader, had ik te maken met geweld, werd ik weggestuurd op mijn vaste plekje bij een regionale krant omdat ik de ‘ballen’ had om een eigen magazine te beginnen. Daardoor kwam ik ook in een benarde financiële situatie terecht. Ik zal jullie niet overladen met alle details die kwamen kijken bij de scheiding, het overlijden van mijn vader en zijn vrouw en het opzetten van een eigen bedrijf, maar dat het heftig was kan ik jullie wel vertellen.
Burn out voorkomen
Terugkijkend op het geheel weet ik wel heel goed waar ik ervoor heb gezorgd dat ik niet compleet ben ingestort. Wanneer ik duizelig werd, wist ik dat het letterlijk en figuurlijk wazig werd om me heen. Dat ik mijn focus kwijt was en alles vertroebelde. Dat ik letterlijk de grond onder mijn voeten voelde wegzakken en de wereld om mij heen begon te draaien. Ik heb toen heel snel moeten leren om hulp te vragen. Nu heb ik ontzettend veel geluk gehad met mijn vangnet om mij heen. Vertrouw op mensen om je heen en durf jezelf open te stellen. Ik heb letterlijk mijn moeder gebeld of ze mij een keer wilde helpen met het huis poetsen en te koken. Ik heb mijn (stief)broers gebeld wanneer ik bang was en letterlijk gevraagd of ze bij mij wilde logeren. Ik heb mijn zus gebeld en gevraagd om iets te gaan doen. Gaf niet zoveel wat. Maar even weg. Weg van het huis, weg van al het verdriet, weg van alles. Wat ik erg fijn vond was gewoon een lange wandeling maken. Bewegen is bewezen goed tegen stress en helpt veel klachten, ook burn-out klachten voorkomen. Ook extra gezond eten en zo extra goed zorgen voor mezelf en mijn dochters, was ook iets wat zowel fysiek als mentaal een positieve werking op mij had.
Tips om een burn out te ‘overleven’
Wat ik mijn hele leven al heb gedaan is schrijven. Opschrijven wat er is gebeurd en hoe ik me daarbij voel werkt bevrijdend. Maar wat ook ontzettend fijn en voor mij belangrijk is geweest (en nog steeds) is je dankbaarheid uitspreken. Iedere dag drie dingen benoemen waar je blij van wordt of waar je dankbaar voor bent. Natuurlijk had ik ook rotdagen waarbij ik dan altijd terugviel op dezelfde zaken: dankbaar zijn voor mijn gezondheid, mijn dochters en het feit dat ik als vrouw niet geboren ben in Somalië! Waar 95% van de vrouwen tussen hun 4e en 11e levensjaar verminkt wordt. Ik weet dat er heel veel therapieën zijn waarbij je absoluut niet ‘de het kan altijd erger’ opmerkingen mag maken, maar voor mij is het wel heel verhelderend. Want hoe donker het soms ook leek, ik had altijd lichtpuntjes om mij heen, maar dan moest ik wel mijn ogen openen en om me heen kijken.
Stilstaan en ademhalen
Voor mij is schrijven wat voor een ander wellicht meditatie zou kunnen zijn. Even stilstaan, om je heen kijken en ademhalen. In het hier en nu. Niet telkens terugkijken naar wat is geweest. Niet blijven malen over wat je anders had kunnen doen of waarom dit jou is overkomen. Niet bang zijn voor de toekomst, omdat het veranderd is of anders dan je had gewild. Je hebt niet altijd invloed op wat er gebeurd, maar je kunt wel altijd zelf bepalen hoe je er mee omgaat.
Ik zie wel bij mensen om me heen die in een burn-out komen dat ze weken, maanden en soms zelfs jarenlang kei hard tegen de stroming in probeerde te zwemmen. Loslaten en vertrouwen dat de stroming jou brengt waar je hoort te zijn is supereng, maar kan je op prachtige plekken brengen.
Geluk kun je delen
Wat voor mij ook enorm heeft geholpen is mezelf in te blijven zetten voor anderen. Hoe hopeloos en pijnlijk het soms allemaal leek om me heen. Op het moment dat ik er voor een ander kon zijn, hoe meer ik besefte dat ik er wel degelijk toe deed. Dat kan relatief groot zijn zoals iemand helpen met verhuizen, maar ook klein zoals iedereen goedendag zeggen, je zegeltjes afgeven aan de persoon achter je bij de kassa of die keer dat ik een nieuw ijsje kocht voor een schattig meisje wat hem had laten vallen. Haar glimlach en die van haar moeder kan ik nog steeds zo voor mijn geest halen en het raakt me nog steeds. Want geluk is één van de weinige dingen in het leven dat meer wordt wanneer je het deelt!
Voor jou
Een burn-out voorkomen betekent af en toe om hulp vragen, grenzen stellen, nee leren zeggen, loslaten, geregeld bewegen, gezond eten en tijd nemen voor jezelf. Ik hoop dat je wanneer je dit leest, je nog de kracht kunt vinden om te schrijven. Over wat er is gebeurd en waar je dankbaar voor bent. Het begin is meestal het zwaarste. En onthoud dat je het absoluut waard bent om weer gelukkig te worden!
Eefke